Usmaayyoo Musaa
Artisti Usumaayyoon Musaa weellisaa fi qabsaawaa mirga Oromooti. Usmaayyon jiruu fi jireenyasaa keessatti dalagaa aartii inni uummataf kaa‘ee darben yaddatama.
Seenaa Duuba
gulaaliArtisti Usmaayyoo Muusaa baatii Amajjii 1967 abbaasaa Muusaa fi haadhasaa Faaxumaa Abdullaahiirraa baha Oromiyaa magaalaa Haroomaayaatti dhalate. Artisti Usmaayyoon gara laafinaa fi mararoo guddaa uumama Waaqni uume hundaaf qabaachuun beekkama.
Artiisti Usmaayyoo Muusaa mararoo fi jaalala saba isaaf qabu irraa kan ka‘e jiruu fi jireenyasaa qabsoo bilisummaa Oromoof dabarsee wareeguudhaan Hawwisoo Caffee Gadaa fi Baandii Gadaa Oromoo keessatti saboonummaa fi wallisummaan baroota dheeraaf tajaajilaa ture. Oromoon qaamaan isaani beekuu fi kanneen wallee isaa kaasetta irraa caqasan yeroo hunda imimmaantu isaan dursa, sababni isaas maaliif akka ta‘e kan beekaan Oromoota falma bilisummaa irra jiranii fi kanneen jiruu fi jireenyaan waanjoo gabrummaa mootummaa Habashaa jalatti kufanii jireenya hadhaawaa dirqiin dhamdhamsiiffachaa jiran qofatu beeka. Kanatti dabalee amalli artistiin kabajamaan kun weeyitii lafa irra turetti qabu, kokkofluun ,xabachuu fi kabajaan nama simachuunsaa yoom illee ija hiriyyootansaa fi Oromoota qaamaan isaan beekan jalaa hin badu.!!
Artisti Usumaayyoon Bara 1987 Abdii Mahammed wajjiin hojii muuziqaa qindeeffate shaakala xumuree albama tokkofaasaa mana muuziqaa JOLIY kan jedhamutti gurgure. Garuu albamiin isaa osoo gabaarra hin ooliniif, sirni gitabittaa Dargii barbadaa'eee kufe. Albamiinsaas achumaan cilee bishaan buute tahee duraa hafe.
Bara 1991 eega Dargiin kufee booda waamicha Addi Bilisummaa Oromoo (ABO)n Artistoota Oromoo hundaaf godhe kabajuudhaan Artist Usmaayyoon artistoota baayyee wajjin kaayyoo bilisummaa irratti hundaawee akeeka siyaasaa kaallacha qabsoo ummata Oromoo kan ta'e kan ABO fudhatee Hawwisoo Caffee Gadaa wajjin magaalaa Dadar keessatti gurmaa'ee qabsoo itti fufe. Yaadannoodhaaf seenaa hujii isaa kan gaafasi keessaa:
Bilisummaaf imimmaan ijatoo walmaraa
Obese sirraa hafuu nindadhabe garaa
Sidhabee hinjiraadhu biyyatoo Oromiyaa … Kan jedhamutu keessatti argama.
Sirbi Usmaayyoon sagalee isaa laayyoo alalaasaa ture, ummata Oromoo baayyee garaa roraasee qabsoof Kakaase. Bara 1992 erga mootummaan Ce’umsaa diigamteen boodas. Artis usmmaayyoon sirboota siyaasaa ummata Oromoo jajjabeessanii fi hamilee cimsan wallisaa ture.
Albama lammaffaa isaa nuyaamti kan jadhu bara 1995 magaalaa irra akuma oolchetti, bara 1996 keessa shira Wayyaaneetiin sarbamee, qabamee hidhame. Waggaa saddet guutuus mana hidhaa Zuwaay keessatti jireenya hadhawaa dabarse.
Bara 2004 keessa akka mana hidhaa Zuwaayii gad lakkifamettis ji’uma sana keessa albamii sadaffaa “Hidhaa fi ajjeechaan hamilee nucabsu” mata duree jedhuun baase. Gochaan isaa kunis Artist Usumaayyoon yoomiyyuu qabsoo kanarraa boodatteetti akka hin deebine mirkaneesseef.
Artisti Usmaayyoo Muusaa abbaa ijoolee shanii ture. Haati warraa isaa gannoota saddetan Artist Usmaayyoon mana hidhaa mootummaa Itoophiyaa keessatti rakkachaa ture gidduutti ijoollee guddisuu fi abbaa ijoollee ishee ammoo mana hidhaa keessaa baasisuuf olii fi gad osoo fiigduu dadhabbii, miidhamaa fi roorroo ishee mudateen ijoollee ishee dirreetti facaaftee, abbaa warraa ishee mana hidhaatti dhiiftee addunyyaa kana irraa godaante.
Artisti Usumaayyoon roorroo fi dararama qaamaa fi qalbii irra ga’aa tureen Mana Hidhaa Zuway keessatti baatii Sadaasaa bara 2006 addunyaa kanarraa du‘aan godaane. Sirni awwalcha isaas magaalaa Ciroo bakka uummanni Oromoo hedduminaan irratti argamanii gadda isaanii haala xiiqii fi haluu baafannaa guddaa of keessaa qabuun raawatameera.
Wabii
gulaali- Usmaayyoo Musaa, dhihoottti kan baname: Hagayya 18, 2015