Pirootiinii dhiigaa
Pirootiiniin dhiigaa, kan maqaa biraa pirootiinota seeram jedhamuun bekkamu kuni pirootiinii pilaasmaa dhiigaa keessatti argamu dha. Pirootiinonni kuni faayidaa baayye qabu; kana keessaa tokko adeemsa molokiyuulotaa akka lippiid (lipid), hormonii (hormone), vaayitaaminii (vitamin) fi sibiilaa (metal) nafa keenya keessatti ta'u qarqaara. Akkasumas akka inzaayimii (enzyme), protease inhibitors fi kininn precursors ta'anii ni fayyadu. Pirootiinota seeram (serum proteins) kan jedhaman kun faayidaa baayyee seelii alla ta'e fi sirna ittisaa (immune system) keenya keessatti qabu. Pirootiinota kana electrophoresisiin gargar baasuun baayye barbaachisaa dha.
Gosa pirootiinota dhiigaa:
- Albiyumiin (Albumin)- bayyinnisaa 3.5-5.0g/dl
- Giloobiyuliin (Globulins)
- Faayibrinoojiin (Fibrinogens) - baayyinnisaa 200-450mg/dl
- Pirootiinii Too'annoo (Regulatory Proteins)
| Pirootiinii dhiigaa | Baayyinasaa | % | Faayidaa |
|---|---|---|---|
| Albiyumiinii | 3.5-5.0 g/dl | 55% | dhiibbaa osmootiikii uummuu; dhiibbaa Onkootiik umuun molokiyuulota hin bulbulamne qaama keessa tamsaasuu |
| Giloobiyuliinii | 2.0-2.5 g/dl | 38% | sirna ittisaa keessatti hirmaata |
| Faayibrinoojiinii | 0.2-0.45 g/dl | 7% | dhiigni akka ititu godha (coagulation) |
| Pirootiinii Too'annoo | <1% | jiinii (gene) too'achuu | |
| Itichitoota | <1% | Faayibrinoojinii gara faayibriniitti jijjiira Pirootiinonni pilaasmaa hundi tiruu keessatti hojjatamu, warra giloobiyuliin ala. Giloobiyuliin gosa sadiit jirru- aalfaa(alpha), beettaa(beta) fi gaammaa(gamma). |
Gossoonni pirotiinii dhiigaa kan biraa:
- Liippoopirootiinii (Lipoproteins) (chylomicrons, VLDL, LDL, HDL)
- Tiraanisferiin(Transferrin)
- Priootirombiin(Prothrombin)
- Aalfaa 1 (alpha 1) - antiproteinase
- Aalfaa 2 (alpha 2) - macroglobulin
Parsentiin 60% pirootiinii pilaasma kunii pirootiinota albiyumiin of keessaa qabu, kunis dhiibbaa osmotic plasma keessa, kan adeema lippiid fi steroid hormone sababa ta'u kessatti kennitootta tokkoffa dha. Giloobiyuliin kan jedhaman parsentii 35% pirootiinii pilaasmaa yoo ta'an, kunis adeemsaa ayonii (ion), hormonii (hormone) fi lippiid (lipid) kan sirna ittisaa (immune system) qarqaru kessatti tajajillu. Parsentiin 4% immoo faayibrinoojiin(fibrinogen), kunii immo walitti-qabamu dhigaa (coagulation) keessatti faayidaa kan qabuu yoo ta'u kunii immo gara faayibriin (fibrin) kan makamuu hin dandenetti jijiramu ni danda'a. Pirootiinota too'annoo (regulatory protein) kan jedhaman kan parsentii pirootiinota dhiigaa 1% gadi ta'an kuniin pirootiinii akka inzaayimii (enzyme), piroo'inzaayim(proenzyme) fi hormonii (hormone).