Gaalee
Gaaleen caaseffama himaa keessatti, qaama himaa yoo ta’u, jecha ykn gareejechootaa kan hojii tokkoof dhaabbatanidha. Gaaleen hima keessatti akka qaama tokkootti socho’a.
Fakkeenyaaf,hima “Intalli faaraan bareedduun dhufte” jedhu keessatti, gaaleen“Intalli faaraan bareedduun”jedhu akka qaama tokkootti waliin dhabbata.Gaaleen olitti gurracha’ee barreeffame kun hanga tokko hiika qabaatuus, ergaaguutuu hindabarsu
Gosoota Gaalee:
1.Gaalee Maqaa
Gaalee tokko keessatti maqaan mataa ta'ee yoo galeedha.
Fkn: Gammachuun mana ijaare. Hima kana keessatti 'mana ijaare' kan jedhu Gaaleedha. 'mana' kan jedhu maqaa waan ta'eef Gaalee 'mana ijaare' jedhu keessatti jechi mana jedhu maqaa waan ta'eef gaaleen kun Gaalee Maqaati.
2. Gaalee Xumuraa:
Gaalee sana keessatti jechi mataa ta'ee gale XUMURA yoo ta'e, gaaleen akkasii sun Gaalee Xumuraa jennaani.
Fkn: Caalaan daabboo nyaate.
Himni kun iddoo lamatti adda bahuu danda'a. Gaalee Maqaa fi gaalee xumuraatti.
'Caalaan' kan jedhu gaalee Maqaati. 'daabboo nyaate' kan jedhu Gaalee xumuraati.
3. Gaalee Ibsa Maqaa ykn Maqibsii:
Gaaleen kun gaalee mataan gaalee sanaa maqibsa ta'eedha.
Fkn: Caalaan akkuma abbaa cimaadha.
'akkuma abbaa cimaa' kan jedhu gaalee maqibsiiti.
As keessatti 'cimaa' kan jedhu maqibsa. Akkuma abbaa kan jedhu sun immoo cimina caalaa maal akka fakkaatu ibsuuf kan galeedha.
Kanaafuu: himni asii olii kana keessatti 'akkuma abbaa cimaa' kan jedhu gaalee maqibsaati.
4. Gaalee Ibsa Xumuraa ykn xumibsi:
As keessatti ibsi xumuraa mataa gaalee sanaa ta'ee yoo argame.
Fkn: Caalaan har'a dhufe.
Hima kana keessatti 'har'a' inni jedhu xumibsa agarsiisa.
Kanaafuu, 'har'a dhufe' kan jedhu Gaalee xumuraa ta'ee mul'ata jechuudha.
5. Gaalee Durduubee
Hub: durduubee jechuun Maxxantuu maqaa tokko dura ykn booda galuun galumsa jecha tokkoof haala mijeessaniidha.
Gaalee durduubee kan jennu: mataan gaalee sanaa durduubee yoo ta'eedha.
Fkn:Caalaan hatattamaan dhufe.
'hatattamaan dhufe' kan jedhu gaalee durduubeeti.
As keessatti 'hatattamaan' kan jedhu kan
hatattama +an addaan baha, 'an' kan jettu kun maxxantuudha. Kanaaf gaalee durduubee gooti.