Dhaha ji'aa
Akaakuu hedannaa dhaha addunyaa keessaa tokko dhaha ji‟a yookiin addeessa irratti hundaa‟uunkan hedamuudha. dhahi duudhawaan biyyoota baay‟ee bocaafi haala mul‟achuufi guddataa deemuu; akkasumas, xiqqaachaafi dhabamaa deemuu ji‟aa irratti hundaa‟uun guyyaa lakkaawuu halkan irraa eegalaniidha.Haaluma wolfakkaatuun, David (1998), haala boca ji‟aa irratti hundaa‟uun hedamuu dhahaa yoo eeru ji‟i(month) kan hedamu boca ji‟aa(Moon) irratti hundaa‟uun ta‟ee, ji‟a haaraa(kan reefu baatu), walakkeessa jalqaba ji‟aa, Goobana ji‟aafi walakkeessa dhuma ji‟aa jechuun hedamee hanga marsaa duraa ji‟a haaraatti deebi‟uutti, giddugaleessaan guyyoota 29.5 kan fudhatu ta‟uu addeessa. Kana irraas, ji‟I tokko guyyoota 29.5 kan qabaachuu danda‟u ta‟uufi guyyoota kanniin heduuf haalli ji‟aa murteessaa ta‟uutu hubatama.Biyyoonni akka Chaayinaa durii, Hibruu, Roomaa, Seeltisiifi Jarmaniifaa akka ji‟a irratti dhaha dhahachuu kan hundeeffataniifi itti gargaaramaa jiran ta‟uu addeessa.